Sual: Ateist diyor ki: “Hem Tanrı bilinemez deniyor, hem de Tanrı hakkında birçok şeyler söyleniyor. Bu çelişki değil mi?”
CEVAP
Müslümanlar, ancak Allahü teâlânın bildirdiklerini bilir, bildirmediklerini elbette bilemez. Çelişki bunun neresindedir?
Mesela bilinenlerden bazısı şunlardır:
1- Allahü teâlâ, vacib-ül-vücud [varlığı lazım olan], hakiki mabud ve bütün varlıkların yaratıcısıdır. Ondan başka ilah yoktur. Allahü teâlâ zamandan, mekândan münezzehtir. Hiçbir şeye benzemez.
2- Her şeyi yoktan yaratan Allah’tır.
3- Herkesi öldürecek, diriltecek, hesaptan sonra Cennete veya Cehenneme gönderecektir. Cennet de Cehennem de sonsuzdur. Allah'a inananlar Cennette, inanmayanlar Cehennemde sonsuz kalacaktır.
Allah’ın zatî sıfatları altıdır: Vücud, Kıdem, Beka, Vahdaniyyet, Muhalefet-ün lil-havadis, Kıyam bi-nefsihi. [Vücud var olmak, Kıdem varlığının öncesi olmamak, Beka varlığı sonsuz olmak, hiç yok olmamak, Vahdaniyyet ortağı, benzeri olmamak, Muhalefet-ün lil-havadis hiçbir şeyinde, hiçbir mahlûka, hiçbir bakımdan benzememek, Kıyam bi-nefsihi varlığı kendinden olmak, hep var olması için, hiçbir şeye muhtaç olmamaktır.]
Sübutî sıfatları sekizdir: Hayat, İlm, Sem’, Basar, Kudret, İrade, Kelam, Tekvin. [Hayat diri olmak, İlm bilmek, Sem’ işitmek, Basar görmek, Kudret gücü yetmek, İrade istemek, Kelam söylemek, Tekvin yaratmaktır.] Bu sıfatları da kadimdir.
Bildirilenlerden başkasını ise, insanın bilmesi mümkün değildir. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:
İnsan, insanların yaratanını nasıl kavrayabilir? Mahlûk olan [yaratılmış olan], hep var olandan ne anlayabilir? Yokluktan gelen, yok olmayandan ne elde edebilir? Tâhâ sûresinin 110. âyetinde mealen, (Onu anlayamazlar, kavrayamazlar) buyuruldu. (1/173)
At da yaratık, insan da yaratıktır. At, bir yaratık olan insanı nasıl anlasın ki? İnsan da bir yaratıktır, yaratanını nasıl bilebilir? Hayvan, bir yaratık olan insanı veya kendi gibi yaratık olan bir hayvanı anlayamadığı gibi, insan ise yaratık olmayan Allah'ı nasıl anlar?