Sual: Şehit olmanın ölçüsü nedir, herkes şehit olur mu?
CEVAP
Herkes şehit olmaz. Ancak müslüman olan ve aşağıda bildirilen hallerden biri ile ölen veya öldürülen şehit olur. Doğru imana sahip olmayan kimse şehit olmaz. Muteber kitaplardan alarak aşağıda şehitliğe sebep olan hususları bildiriyoruz:

Müslüman olmak şartı ile sara, verem, kolera, veba, kanser, zatülcenb, ishal, şiddetli öksürük, sari hastalıklar, bazı iç hastalıkları sebebiyle ölenler, hamile, lohusa ve doğumda ölen kadınlar, soğukta gusledip ölenler şehittir.

Yine müslüman olmak şartı ile haksız olarak, zulümle hapsedilip ölen, eşkıya, anarşist tarafından öldürülen, kendinin, komşusunun, hatta zimminin [gayrı müslim vatandaşın] can, mal ve namusunu müdafaa ederken öldürülen, hayvandan [yüksek bir yerden] düşüp ölen, denizde, suda boğulan, yangında ölen, zehirli hayvan sokarak ölen, zelzelede, duvar ve enkaz altında kalarak ölen, garip olarak ölen, aşkını gizleyip iffetini korurken ölen, emr-i maruf ve nehy-i münker yaparken öldürülen şehittir.

Dinine bağlı olanlar
Ehl-i sünnet itikadını ve namazı tadil-i erkan ile kılmayı meydana çıkaranlar, beş vakit namaza devam edenler, Allah rızası için müezzinlik edenler, dinini öğrenmek, öğretmek ve yaymakta iken ölenler, Allahü teâlânın emirlerine uygun ticaret yapanlar, gıda maddelerini ucuza satanlar, abdestli yatıp ölenler, günde yirmi kere ölümü düşünenler, günde yüz defa salevat-ı şerife getirenler, duha namazı kılanlar, her ay üç gün oruç tutanlar, yolculukta da vitir namazını terk etmeyenler, her gece Yasin okuyanlar, helal kazanıp çoluk çocuğunun din bilgisi öğrenmeleri ve ibadet yapmaları için çalışanlar, namazda iken ölenler, müdara edenler, yani insanlarla iyi geçinenler, dinini koruyabilmek için dünyalık verenler, ölünce şehit olurlar.

Bunlardan başka da şehitlik sevabını alanlar vardır. Mesela bir hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Sıdk ile ihlas ile şehitlik isteyen, yatağında ölse de, şehit olur.) [Müslim]

Tekrar ediyoruz. Şehit olmak için iman sahibi olmak şarttır. Ne yaparsa yapsın, nerede, nasıl ölürse ölsün veya öldürülsün, imanı olmayan şehit olmaz. İman sahibi bir kimse, çok günahkâr olsa da, hatta Hayreddin-i Remli hazretlerinin fetvasında bildirdiği gibi, günah işlerken mazlum olarak öldürülse, şehit olur.

Şehitler de çeşit çeşittir. Çok günahkâr biri ile, salih birinin şehitliği arasında çok fark vardır. Savaşta öldürülen şehit ile, trafik kazasında ölen şehit arasında çok fark vardır. İslam’ın beş şartından sonra, ibadetlerin en üstünü cihaddır. Cihadda ölen şehidin, kul haklarından başka bütün günahları affolur. Cihad ederken denizde boğulup ölenin ise kul hakkı da affolur.

Deniz şehitleri
Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Deniz savaşında şehit olanların, bütün günahları, hatta [gıybet, hakaret, gibi bütün] kul hakları da affolur.) [İbni Mace]

Cihadda ve hac yolunda ve hudut boyunda nöbette ölenlere, kıyamete kadar, bu ibadetlerin sevabı devamlı verilir. Her biri kıyamette yetmiş kişiye şefaat eder. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Allah yolunda öldürülenleri [şehitleri] ölü sanmayın, onlar Rablerinin yanında diridir, rızıklandırılır.) [Al-i İmran 169]

Her Peygamber, şehittir ve diğer şehitlerden üstündür. Peygamberlerin bedenleri çürümez. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Allahü teâlâ, toprağın Peygamberleri çürütmesini haram etmiştir.) [Beyheki]

Haram lokma yemiş ve çeşitli günah işlemiş kimseler, şehit de olsalar, bedenleri çürür. Haram yememiş, mütteki kimse, yatağında bile şehit olsa, bedenini toprak çürütemez. Bir hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Mütteki, muhlis müezzin, kanlar içinde kımıldayan şehit gibidir. Ölürse kabrinde kurtlanmaz.) [Taberani]
[Mütteki, haramlardan sakınan. Muhlis, Allah’ın rızasını gözeten demektir.]