Sevilmenin yolu sevmesini bilmektir. Başka bir tabirle, iyi insan, herkes tarafından sevilir. Dinimizin bildirdiği esaslara uyan Müslüman iyi insan demektir.

Hemen herkes, kendisiyle ilgilenilmesini, kendisinden, işlerinden bahsedilmesini ister.

Çok kimsenin bir dakikalık telefon konuşmasında, beş-on defa (Ben) dediği tespit edilmiştir.

Çok kimseyi, hükümet kurulmasından çok, kendi meselesi ilgilendirir. Başkasına yaklaşabilmek için onun sevdiği, ilgilendiği konuları bilmek gerekir.

Hemen her insan, en az bir bakımdan kendini çok insandan üstün görür. (Ben bakan olsam, ben başbakan olsam şöyle yaparım) dediği görülür. Belki böyle konuşan kimselerin çoğunun müdür olacak kabiliyeti bile yoktur. Çünkü insanın nefsi, daima yükselmeyi, şef olmayı, başkalarının kendisine tâbi olmasını ister. Bu, nefsin arzusudur.

Herkeste de nefs olduğunu düşünerek, ona göre hareket edilirse, çetin meseleleri çözmek zor olmaz.

Bir kimsenin sevdikleri, kendini beğenip takdir edenlerdir.

O halde sevilmek için başkalarını takdir edip sevmek gerekir.

İnsanın nefsi takdirden hoşlanır, tenkitten hoşlanmaz. Tenkit, düşmanlığa yol açar.

Başkalarının bize nasıl muamele etmelerini istiyorsak, biz de onlara aynı şekilde davranmalıyız! Mesela gülerek karşılanmayı, bir çay, bir kahve ikram etmelerini istiyorsak, biz de başkalarını güler yüzle karşılamalıyız, onlara gerekli ikramda bulunmalıyız!

Sevilmek, takdir kazanmak için, herkese samimi bir alaka göstermek, gülümseyerek selam vermek, hal ve hatır sormak lazımdır.

Yapmacık hareketlerden da kaçınmalıdır! Yapmacık hareketler, fayda yerine zarar verir. Kendimize “Samimiyetsiz” dedirtmemeliyiz. Samimi olmaya kendimizi alıştırmalıyız! Mesela telefonla arayıp kendini tanıtmayan birine, (İnsan önce kendini tanıtır) diyerek tenkitle söze başlamamalıdır! (Buyurun efendim, kiminle müşerref oluyorum) diyerek karşımızdakinin kendisini takdim etmesine fırsat vermelidir! Daha sonra, (Efendim, size yardımcı olmak benim için bir şereftir) dersek, karşımızdakinin kalbini fethetmeye giden yolu keşfetmişiz demektir.

Kendini sevdirmenin yolu, iyi insan olmaktır. İyi insan da güzel ahlaklı olandır. Güzel ahlak nedir?

Güzel ahlakla ilgili hadis-i şeriflerden birkaçı şöyle:
(Kendinden uzaklaşanlara yaklaşmak, zulmedenleri affetmek, kendini mahrum edenlere [Kendine bir şey vermeyenlere] ihsan etmek, güzel huylu olmaktır.) [İ. Süyuti]

(İyi huyları tamamlamak, yerleştirmek için gönderildim.) [Hakim]

(Sureti ve huyu güzel olan kimseyi Cehennem ateşi yakmaz.) [Taberani]

(İyi huylu, iki cihan saadetine kavuşur.) [Taberani]

(En hayırlı şey, güzel ahlaktır.) [İbni Hibban]

(Güzel ahlaklı olmak, saadettendir.) [Beyheki]

(Mallarınızla bütün insanlara yardım edemezsiniz, malınız kâfi gelmez. Fakat onları güler yüz ve güzel huy ile hoşnut edebilirsiniz.) [Bezzar]

(Güzelin güzeli, güzel ahlaktır.) [İbni Asakir]

(En iyiniz, ahlakı en güzel olanınızdır.) [Buhari]

(Mümin güzel ahlakı ile, gündüz oruç tutan, gece ibadet edenin derecesine yükselir.) [Tirmizi]

(Kıyamette, terazide güzel ahlaktan daha ağır gelen başka şey yoktur.) [Tirmizi]

Sevgiyi artırmak için
Sual: İnsanlarla iyi geçinemiyorum. Fazla arkadaşım yok. Kendimi herkese nasıl sevdirebilirim?
CEVAP
İnsanlarla geçinememek; başkalarında kusur aramaktan, onları yerli yersiz tenkit etmekten, kibirden ve edepsizlikten ileri gelir. İnsanları beğenmeyip saygısızlık yapan, onların kalbini kıran kimse, arkadaşsız kalmaya mahkûmdur. Kendimiz iyi olursak mesele kalmaz. Güler yüzlü ve hep edepli olmalı, önce selam vermeye çalışmalı, hiç kimseden bir menfaat beklememeli. Dostluk, menfaat üzerine kurulmaz, fedakârlık üzerine kurulur. Biz hizmet edersek, biz verirsek, dostluk zor olmaz. Akıllı insan, herkesle iyi geçinen, dostluk kurabilen kimsedir. Bir hadis-i şerifte, (Aklın başı, insanlarla sevgi tesis etmektir) buyuruldu. (İbni Asakir)

Sevgiyi çoğaltan işlerden bazıları şu hadis-i şeriflerde bildirilmiştir:
(Aranızda selamı yayarsanız, birbirinizi seversiniz!) [Müslim]

(Birbirine kin gütmeyen iki Müslüman birbiriyle müsafeha ederse, elleri henüz ayrılmadan Cenab-ı Hak, her ikisinin de günahlarını mağfiret eder. Yine içinde kin olmadan Müslüman kardeşine sevgiyle bakanlar, günahları bağışlanmadan evlerine dönmezler.) [İbni Neccar]

(Müsafehalaşın ki, kalblerinizden kin duyguları yok olsun!) [İbni Adiy]

(Hediyeleşin ki, muhabbetiniz [sevginiz] artsın!) [Taberanî]

(Hediye dostluğu artırır, kırgınlığı giderir.) [Ebu Nuaym]

(Ziyareti aralıklı yap ki, muhabbeti artırasın!) [Bezzar]

(Allahü teâlâ, size edep dersi vermemi bana emretti.) [Hâkim]

(İlim ve edepten mahrum olanı Allahü teâlâ rezil eder.) [İbni Neccar]

Edepsiz kimse dünya ve âhirette rezil olur. Edepli kimseyi herkes sever.