Sual: Peygamber efendimiz, (Zerre kadar kibri olan Cennete girmez) ve (Bid’at ehli benden değildir, onlarla cihad kâfirlerle cihad gibidir) buyuruyor. Kibir ve bid’at, niye bu kadar çok büyük günahtır?
CEVAP
İmam-ı Gazali hazretleri buyurdu ki: Büyüklük ancak Allahü teâlâya mahsustur. Kulun kibirlenmesi, bir kölenin, hükümdarın tacını başına koyarak, onun tahtına geçip hükmetmesine benzer. Hükümdarın bir emrini yapmayarak suç işlemekle, hükümdarlığına sahip çıkmak, onun tahtına oturup emirler vermek arasında elbette büyük fark vardır. İşte kibirlenmek, Allah’ın emrini yapmamak gibi bir suç değil, bizzat ilahlık yapmaya kalkışmak gibi büyük suç oluyor.
Allahü teâlâ ilim gibi, kudret gibi sıfatlarından kullarına az da olsa, vermiştir. Fakat üç sıfatı yalnız kendine mahsustur. Bunlar, kibriya, gani ve yaratmak sıfatlarıdır. Bu üç sıfatı hiç kimseye vermemiştir. Kibriya, büyüklük, üstünlük demektir. Bunun için kibirlenmek, Rabbimizin hakkına tecavüz etmek olur. Allahü teâlâ, bütün günahlara sıfatlarıyla düşmanken, kibre zatı ile düşmandır.
Bid’at niye büyük günahtır? Günah işleyen, Allah’ın emrine karşı gelmiş olur. Fakat bid’at ehli, niyeti ne kadar iyi olursa olsun, Allah’ın bildirdiği hükümleri beğenmemiş, yeni hükümler koymaya, bizzat dinin sahibi olmaya çalışmış olur.. Bu da bizzat ilah olmak anlamına gelir. Bid’atin ne kadar kötü bir şey, ne kadar büyük bir günah olduğu buradan da anlaşılmalı. Bundan dolayı Peygamber efendimiz, (Bid’at ehli benden değildir. Onlara karşı cihad, kâfirlerle cihad gibi önemlidir) buyuruyor. (Deylemi)
İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Yapacakları değişiklikle [bid’atlerle], dinin noksanlığını tamamladığını söyleyenler çıkıyor. Hâlbuki din noksan değildir. Noksan sanıp, [bid’atle] tamamlamaya çalışmak, (Dininizi tamamladım) âyetini inkâr olur.(1/260)
İbadetlere bir şey eklemek, (Ya Rabbi, Senin eksik bıraktığın dini biz tamamlamaya çalışıyoruz) demek gibi çok tehlikeli bir şey olur. Bu bakımdan namaz, ezan gibi ibadetlere bid’at karıştırmamalı, mesela hoparlör bid’atini sokmamalıdır. Âdetlerde bid’at günah değil, ibadetlerdeki büyük günahtır. İbadetlerin nasıl yapılacağını dinimiz bildirmiştir, onu değiştirmek çok tehlikelidir.