Sual: Mezarlıkta, kilisede, hamamda ve necis olma ihtimali olan yerde namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Üstü açık necasete ve kabre karşı namaz kılmak mekruhtur. Necis olma ihtimali olan yerlerde, mesela kabristanda, hamam içinde ve kilisede kılmak mekruh olup, yıkayıp temizleyerek kılmak mekruh olmaz. Başka yer bulunamazsa, kilisede de kılmak caiz olur. Namazdan sonra hemen çıkmalıdır. Çünkü, kilisede, şeytanlar toplanır. Kilisedeki küfür alametleri boşaltılırsa, namaz kılmak mekruh olmaz. (Redd-ül-muhtar)

Hadis-i şerifte (Mezar üzerinde namaz kılanlara lanet olsun) buyuruldu. Çünkü, kabir üzerinde namaz kılmak, Yahudilere benzemek olur. Bunun için, mekruhtur. Kabristanın kabir olmayan yerinde kılmanın mekruh olmadığı Haniyye ve Havi kitaplarında yazılıdır. Kabir, namaz kılanın arkasında olursa veya önünde olup da, önünden geçmesi caiz olacak uzaklıkta ise, yine mekruh olmaz. Peygamberlerin ve salihlerin türbelerini de mescid haline getirmek, Yahudilere benzemek olur. İbadette, başkasını Allahü teâlâya ortak yapmaya benzediği için Peygamber efendimiz, bunu da yasak etmiş, (Ya Rabbi, kabrimi ibadet olunur put haline getirme) buyurmuştur. Fakat, salih bir kimseye yakın mescid yapılırsa veya onun yüzünden Allahü teâlânın merhametine kavuşmayı veya ibadetinden ona da fayda olmasını düşünerek, kabri yanında namaz kılınırsa, ona saygı olmak için, ona karşı kılmayı düşünmezse, hiç zararı olmaz. Çünkü, İsmail aleyhisselamın kabri, Kâbe’nin yanında, Hatim, denilen yerdedir. Mescid-i haramda kılınan namazların en kıymetlisi, burada kılınan namazdır. (Hadika)

Önünde perde, duvar gibi bir şey olmazsa, kabre karşı namaz kılmak mekruhtur. (Marifetname)

Mescidin kıblesi ile kabir arasında, perde, duvar olursa veya kabir yanda veya arkada kalırsa, namaz mekruh olmaz. (Fetava-yı-Hindiyye)

Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Kabirlerin üstüne oturmayın ve onlara karşı namaz kılmayın!) [Nesai]

Kabir ve türbede namaz kılmak
Sual: Kabirlerde, türbe içinde ve kabre karşı namaz kılınabilir mi?
Cevap: Kabre karşı namaz kılmak mekruhtur. Hadika’da buyuruluyor ki:
“Hadis-i şerifte, (Mezar üzerinde namaz kılanlara lanet olsun!) buyuruldu. Çünkü kabir üzerinde namaz kılmak, Yahudilere benzemek olur. Bunun için mekruh denilmiştir.”

Kabristanın kabir olmayan yerinde kılmanın mekruh olmadığı Hâniyye ve Hâvî kitaplarında yazılıdır. Kabir, namaz kılanın arkasında olursa veya önünde olup da önünden geçmesi caiz olacak uzaklıkta ise, yine mekruh olmaz. Peygamberlerin ve salihlerin türbelerini de mescid hâline getirmek, Yahudilere benzemek olur. İbadette başkasını Allahü teâlâya ortak yapmaya benzediği için Peygamber efendimiz bunu da yasak etmiş, (Yâ Rabbî! Kabrimi ibadet olunur put haline getirme!) buyurmuştur. Fakat salih bir kimseye yakın mescid yapılırsa, o zatın hürmetine Allahü teâlânın merhametine kavuşmayı veya ibadetinden ona da faydası olmasını düşünerek kabri yanında namaz kılınırsa, ona saygı olmak için, ona karşı kılmayı düşünmezse, hiç zararı olmaz. Çünkü İsmail aleyhisselamın kabri, Kâbe’nin yanında Hatîm denilen yerdedir. Mescid-i Haram’da kılınan namazların en kıymetlisi burada kılınan namaz olduğundan, hacılar burada kılmak için uğraşmaktadırlar. Marifetname kitabında, “Perdesiz kabre karşı namaz kılmak mekruhtur” deniyor.

Fetâvâ-yı Hindiyye’de de deniyor ki:
“Mescidin kıblesi ile kabir arasında perde olursa veya kabir yanda, arkada bulunursa mekruh olmaz.”

Evliya kabirlerinde namaz kılmak
Sual: “Türbelerde, evliya kabirlerinin yanında namaz kılınmaz çünkü o kabirde yatana tapılmış olur” diyenler oluyor. Gerçekten böyle midir, türbelerde ve evliya kabirlerinin yanında namaz kılınmaz mı?
Cevap: Evliya için ve evliyanın kabirlerine karşı namaz kılınmaz. Böyle yapmak büyük günah, hatta şirk olur. Fakat, evliyanın kabri yanında, yalnız Allah için ve kıbleye karşı namaz kılmak çok sevap olur. Çünkü evliyanın kabirlerine rahmet yağmaktadır. Kabir, türbe yanında namaz kılmak caiz olmasaydı, Eshab-ı kiram, Peygamber efendimizin kabrini Mescid-i Nebi içine almazlardı. Eshab-ı kiramın hepsi ve bindörtyüz seneden beri gelmiş olan milyarlarla Müslüman, Peygamber efendimizin kabri yanında namaz kılmışlardır. Burada namaz kılmanın faziletinin çok olduğu hadis-i şerif ile bildirilmiştir. Mescid-i Nebide, arka saflarda namaz kılanlar, Peygamber efendimizin kabrine karşı durmaktadırlar. Bindörtyüz seneden beri hiçbir İslâm âlimi buna bir şey dememiştir. Evliyanın kabirleri yanında namaz kılmanın caiz olduğuna bundan daha büyük vesika olabilir mi? Kabre karşı kılmayı kastetmek, bu niyet ile kılmak hadis-i şerif ile menedilmiş, yasaklanmıştır. Fakat, kıbleye karşı kılmayı kastedince, kabre tesadüf etmesinin caiz olduğu icma-i ümmet ile sabittir.